مناظره‌ی «آینده‌ی رمزارزها در اقتصاد ایران» با حضور سهند حمزه‌ئی، مدیرعامل صرافی آبان‌تتر؛ آزاده بختیاری، مدیرعامل شرکت مدیریت سرمایه‌ی برسام و سعید سیاه‌پوش، معاون توسعه‌ی کسب‌وکار شرکت سیتکس؛روزبه منیری، مدیرعامل گروه مدیریت نوآوری دانایان در روز دوشنبه مورخ ۲۴ دی‌ماه برگزار شد.
برای تماشای ویدیوی نشست اینجا کلیک کنید.
رمزارزها در ایران: فرصت‌ها و چالش‌ها
رمزارزها و اهمیت جهانی آنها
رمزارزها در سال‌های اخیر به یکی از داغ‌ترین موضوعات اقتصادی و مالی در جهان تبدیل شده‌اند. از سرمایه‌گذاران بزرگ و مؤسسات مالی گرفته تا کاربران عادی، همه به نوعی در این حوزه درگیر هستند. رمزارزها نوعی دارایی دیجیتال هستند که بر پایه‌ی فناوری بلاکچین عمل می‌کنند. بلاکچین را می‌توان نوعی دفتر کل دیجیتال غیرمتمرکز دانست که تمام تراکنش‌ها در آن ثبت و ذخیره می‌شود. این فناوری، با شفافیت و امنیتی که فراهم می‌کند، واسطه‌ها را از معاملات حذف کرده و به کاربران امکان می‌دهد بدون نیاز به بانک یا مؤسسات مالی، تراکنش‌های خود را انجام دهند.
تاریخچه‌ی کوتاه بیت‌کوین: آغاز انقلاب رمزارزی
اولین رمزارز جهان، بیت‌کوین در سال ۲۰۰۸ توسط فرد یا گروهی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو معرفی شد. این رمزارز با انتشار یک مقاله‌ی علمی (وایت پیپر) با عنوان «بیت‌کوین: سیستم پول الکترونیکی همتا به همتا»، ایده‌ای کاملاً جدید را در دنیای مالی مطرح کرد. هدف بیت‌کوین، ایجاد یک سیستم پرداخت غیرمتمرکز و امن بود که از اعتماد به بانک‌ها و واسطه‌ها بی‌نیاز باشد. اولین تراکنش بیت‌کوین در سال ۲۰۰۹ انجام شد و ارزش آن در ابتدا تقریباً صفر بود، اما با گذشت زمان و جلب اعتماد کاربران، بیت‌کوین به نمادی از انقلاب دیجیتال تبدیل شد. در سال ۲۰۱۰ اولین خرید واقعی با بیت‌کوین انجام شد؛ یک برنامه‌نویس برای خرید دو پیتزا، ۱۰,۰۰۰ بیت‌کوین پرداخت کرد. این تراکنش که اکنون به عنوان «روز پیتزای بیت‌کوین» شناخته می‌شود، نمادی از آغاز استفاده‌ی عملی از این رمزارز است. امروز، بیت‌کوین به بزرگ‌ترین و شناخته‌شده‌ترین رمزارز جهان تبدیل شده و راه را برای ظهور هزاران رمزارز دیگر هموار کرده است.
چالش‌های رمزارزها در ایران
اگرچه رمزارزها فرصت‌های بسیاری را برای اقتصاد ایران فراهم می‌کنند، اما با چالش‌های جدی نیز روبه‌رو هستند. این چالش‌ها به دلیل نبود زیرساخت‌های مناسب و محدودیت‌های نظارتی، همچنان مانع توسعه‌ی پایدار این فناوری در کشور شده‌اند.
۱. نبود قوانین و رگولاتوری شفاف
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش‌روی رمزارزها در ایران، خلأ چارچوب قانونی شفاف است. درحالی که برخی کشورها از رمزارزها به عنوان دارایی قانونی استقبال کرده‌اند، در ایران، همچنان اختلاف نظرهای زیادی بین نهادهای نظارتی، بانک مرکزی و مجلس وجود دارد. این عدم قطعیت، سرمایه‌گذاران و فعالان این حوزه را با ریسک‌های جدی مواجه کرده است.
۲. چالش‌های مربوط به استخراج (ماینینگ)
ایران یکی از کشورهایی است که در زمینه‌ی استخراج رمزارزها فعالیت‌های گسترده‌ای داشته است. دسترسی به برق ارزان باعث شده ماینینگ در ایران رونق بگیرد، اما این فعالیت‌ها نیز با چالش‌هایی از جمله محدودیت‌های قانونی، تعرفه‌های جدید برق و اتهامات مربوط به مصرف بالای انرژی مواجه بوده است.
۳. نگرانی‌های امنیتی و کلاهبرداری
با توجه به ماهیت غیرمتمرکز و ناشناس بودن رمزارزها، احتمال وقوع کلاهبرداری، حملات سایبری و پولشویی افزایش می‌یابد. نبود نظارت کافی بر پلتفرم‌های معاملاتی داخلی، ریسک سرمایه‌گذاران خرد را به شدت بالا برده است.
۴. محدودیت‌های بین‌المللی
در شرایطی که بسیاری از کشورها به سمت پذیرش رمزارزها حرکت کرده‌اند، تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های بین‌المللی می‌تواند توان ایران را برای استفاده از این فناوری کاهش دهد.
چرا رمزارزها در ایران اهمیت دارند؟
در ایران، رمزارزها به ویژه به دلیل شرایط خاص اقتصادی و تحریم‌ها، توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند. این فناوری به افراد و کسبوکارها امکان می‌دهد بدون نیاز به سیستم‌های مالی سنتی، تراکنش‌های بین‌المللی انجام دهند. علاوه بر این، سرمایه‌گذاری در رمزارزها به دلیل بازدهی بالای آن در سال‌های اخیر، برای بسیاری از ایرانیان جذاب بوده است.
پرسش‌های کلیدی نشست این هفته
با توجه به مسائل مطرح شده، آینده‌ی رمزارزها در ایران با پرسش‌های کلیدی زیر گره خورده است:
- روندهای بین‌المللی کوتاه‌مدت و میان‌مدت کریپتوکارنسی چگونه ارزیابی می‌شود؟
- قانون‌گذاری بین‌المللی در حوزه‌ی کریپتوکارنسی چگونه عمل کرده و به چه سمتی حرکت خواهد کرد؟
- نقش دولت، بانک مرکزی و نهادهای نظارتی در تدوین قوانین و نظارت بر رمزارزها چیست؟
- ظرفیت‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای کریپتوکارنسی برای اقتصاد ایران چیست؟
جمع‌بندی و چشم‌انداز آینده
در نشست این هفته آکادمی دانایان، با حضور کارشناسان و متخصصان، تلاش خواهیم کرد به این موضوع بپردازیم و دیدگاه‌های مختلف را بررسی کنیم. آینده‌ی رمزارزها در ایران به شدت به توانایی تنظیم‌گران و بازیگران بازار در ایجاد تعادل بین نوآوری، شفافیت و امنیت بستگی دارد.